Kumar ve ölüm yahut ABDde hukuk ve adalet DÜŞÜNENLERİN DÜŞÜNCESİ

Maddelerine vurgu yaptıktan sonra, “Bu kurallara göre, Anayasada idari ve adli yargının ayrılığı kabul edilmiştir. Bu ayrım uyarınca idarenin kamu gücü kullandığı ve kamu hukuku alanına giren işlem ve eylemleri idari yargı, özel hukuk alanına giren işlemleri de adli yargı denetimine tabi olacaktır. Buna bağlı olarak idari yargının görev alanına giren bir uyuşmazlığın çözümünde adli yargının görevlendirilmesi konusunda yasa koyucunun geniş takdir hakkının bulunduğunu söylemek olanaklı değildir.”[47] Nitekim AYM benzer gerekçelere, daha önce imar para cezalarına karşı sulh ceza mahkemesini görevli kılan 3194 sayılı yasanın 42. Maddenin iptaline ilişkin kararında yukarıda anılan gerekçenin devamında “daha ağır suç oluşturan eylemler için verilen idari para cezalarına karşı yapılacak başvurularda konunun idari hukukundan çok ceza hukukunu ilgilendirmesi nedeniyle adli yargının görevli olması doğaldır” görüşüne de yer vermiştir[49]. Ancak bu düşünceyi de kabul etmek Anayasanın yargı ayrılığı tercihi karşısında olanaksızdır. Hatta, bu görüş yasa koyucunun son zamanlarda pek çok adli cezayı idari cezaya dönüştürmesi ve kabahat nevinden suçları TCK kapsamından çıkarıp idari suça (kabahat) dönüştürmesi iradesi ile de çelişmektedir. Yasa koyucunun bu tercihi ile basit bazı suçlarla ceza yargısının meşgul olmaması, idari tedbir ve cezalarla konuya müdahale edilmesi tercih edilmiştir. Hal böyle olunca da, adı üstünde “idari ceza” olan bu işlemler tipik idari işlemler olup, ceza hukuku ile ilgisi yoktur. Bu işlemleri ceza yargısının uğraş alanından çıkarıp kanun yolu olarak tekrar ceza yargısına yönlendirmek, yukarıdaki saikle bağdaşmamaktadır.

• Maddenin (b) bendinde1 sayılan silah veya araçları taşıyarak katılanlar, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
• Bu derste kitle iletişim özgürlüğünün içeriği, sınırlandırılması ve basın özgürlüğü ile ilişkisi, düşünceyi ifade özgürlüğünün unsurları, sınırlandırılması ve kitle iletişim özgürlüğü ile ilişkisi incelenmektedir.
• Atatürk “Eğemenlik kayıtsız şartsız milletindir” demiş olup,millet iradesi en üst düzeyde TBMM de tezahür eder.

Personelin ücretleri ile diğer malî hakları toplamı, Üst Kurul üyeleri için yapılan ödemelerin toplamını geçmemek üzere kurum içi hiyerarşi de gözetilerek Bakanlar Kurulunca belirlenen esaslar çerçevesinde Üst Kurul tarafından tespit edilir. (3) Medya hizmet sağlayıcı kuruluşların ticarî iletişim gelirlerinin, aracı kurumların hesaplarıyla birlikte Maliye Bakanlığınca denetlenmesi ile bu gelirlerin beyanına ve birinci fıkranın (ç) bendine göre alınacak payların ödenmesine ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Üst Kurulca hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir. (6) Bu maddede belirtilen esaslara aykırı davranan Üst Kurul üyeleri görevlerinden çekilmiş sayılır. Bu husus Üst Kurul tarafından resen veya yapılacak müracaatın değerlendirilmesi sonucunda karara bağlanır ve gereği için Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bildirilir. K) Yayın hizmetleri ile ilgili gelişmeleri takip etmek, sektöre ilişkin genel stratejileri, ortak denetim, özdenetim ve ortak düzenleme mekanizmalarını belirlemek; yayın hizmetlerinin ülkemizde gelişmesini sağlayacak çalışma ve teşviklerde bulunmak; medya hizmet sağlayıcılarının çalışanlarına yönelik eğitim ve sertifika programları düzenlemek ve sertifika vermek. A) Üst Kurul toplantılarının gündemini, gün ve saatini belirlemek, toplantıları idare etmek, gündeme alınmayan başvurular hakkında gerekli işlemleri yapmak ve bunlara ilişkin olarak Üst Kurula bilgi vermek.

Hatta bu mesajlar, vekillerin birbirlerine sözlü ve fiili saldırılarına dönüşmüş …. İfade özgürlüğünü düzenleyen İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi m.10 uyarınca; ifadenin mahiyeti, ifade edenin kimliği, ifadenin hedefi olan kişi, kurum, kuruluş, örgüt veya topluluk gibi unsur ve süjelere göre gerçekleştirilen müdahalede; kanaat özgürlüğü, haber ve görüş alma ile verme özgürlüğü ve bu özgürlüğün … Irak Şam İslam Devleti adlı ve kamuoyunda “IŞİD” olarak bilinen örgütün nereden çıktığı, kim tarafından desteklendiği, ardında kimlerin olduğu, mensup, silah ve para kaynağını nereden bulduğu, başta Irak ve Suriye olmak üzere bölgede bulunan devletler için ciddi bir tehlike haline nasıl geldiği veya bölge içi tehlike arz … Hani diyorlar ya; “özgür basın istiyoruz”, biz de “özgür yargı istiyoruz”.Bu özgürlük; yargının siyaset üstü olması demek olup, yargının keyfi hareket etmesi ve “hukukilik denetimi” yetkisinin ötesine geçmesi anlamını taşımaz. Türkiye Cumhuriyeti, parlamenter sistemin gereklerini layıkı ile yerine getirmiş de temsili demokraside istediği sonucu alamamış gibi, yönetim sistemini değiştirme çabasına girmiş gözüküyor. Yap-bozla, istikrar kazanmayan müessese ve uygulamalarla bir yere gidilemeyeceğinin farkına varmalıyız. Sadece değiştirmekle ve mevcudu bozmakla sorunlar çözülebilse idi, en iyi anayasayı ve kanunları düzenlemek suretiyle her meselenin halli mümkün olabilirdi. CMK m.161/8 ile ilgili düşüncelerimi içeren bir yazı kaleme alınmıştır. O yazıda, yargı denetimini engelleyen dokunulmazlıkların yanlışlıklarına değinmiştik.

Hukuk felsefesi, hukuk kavramı altında toplanan bütün olay ve kurumları felsefi bir yaklaşımla ele alır. İslam hukuk felsefesi dersinde İslam hukukunun amaçları, kaynakları, yöntemleri genel bir çerçeve dahilinde ve sahip olduğu kendisine has özelliklerine uygun olarak incelenmektedir. Dersin amacı, isimsiz sözleşmelerden özellikle uygulamada önemli yer tutan akitlerinden olan arsa karşılığı inşaat sözleşmesi, factoring, banka teminat mektubu, kredi kartı sözleşmesi, joint venture sözleşmesi, know-how sözleşmesi, franchising, sponsorluk sözleşmesi gibi sözleşmeleri daha ayrıntılı olarak ele almak ve bu sözleşmelere uygulanacak hukuku tartışmaktır. Derste akitlerin incelenmesiyle uygulamada gelişen sorunlar karşısında pratik sorun çözme becerileriningeliştirilmesine odaklanılacaktır. Hukukun temel işlevi olan uyuşmazlık çözümü, uyuşmazlık çözümünde yorum, hukuk yaratma, takdir kullanma ve neticede hüküm kurma aşamaları teorik düzlemde ele alınmaktadır. Bu kapsamda hukuk ve dil ilişkisi, sentaks, semantik kavramları, hermeneutik ve retorik disiplinlerine de değinilmektedir. Bu çerçeve de derste; insan haklarının ahlaki- felsefi çözümlemesi yapıldıktan sonra hukuki boyutuna geçilecek ve sırasıyla; “insan haklarının tanımı”, “uluslararasılaşması”, “sınıflandırılması”, “tanınması”, “düzenlenmesi”, “sınırlandırılması” ile “ulusal ve uluslararsı mekanizmalar aracılığı ile korunması” konuları ele alınacaktır. Ders kapsamında hukukun “sosyal olgu” kimliğiyle incelenmesi esas alınmaktadır. Bu incelemenin özünü, hukuk sistemindeki kural içeriklerinin öğrenilmesini ifade eden klasik bakışın ötesine geçilerek, kurallar sistemi dışından hukuka bakılmasını sağlayan sosyolojik yaklaşım oluşturmaktadır.

Yayın hizmetlerinin iletimi faaliyetlerine ilişkin uyulması gereken idarî, malî ve teknik şartlar Üst Kurulca belirlenir ve şartları yerine getiren kuruluşlara yayın iletim yetkisi verilir. Platform işletmecileri medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara tarafsızlık ve hakkâniyet ölçülerinde, makul ve ayrımcılık içermeyecek koşullarda hizmet vermek zorundadır. Platform işletmecilerinin medya hizmet sağlayıcı kuruluşlardan alacağı hizmet bedelleri Üst Kurulun onayı ile belirlenir. (4) Sıralama ihalesine, radyo ve televizyon yayın şirketi olarak kurulan, radyo ve televizyon yayıncılık alanında en az bir yıl faaliyette bulunan, ihale şartnamesinde belirtilen ön şartları yerine getiren ve Üst Kuruldan ihaleye girmek için yeterlilik belgesi alan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar katılabilir. (3) Kamu kurum ve kuruluşlarının ikaz, duyuru ve eğitim maksadıyla karasal radyo veya televizyon yayını yapma talebinde bulunmaları halinde; bu talepler yapılacak protokol çerçevesinde Türkiye Radyo-Televizyon Kurumundan hizmet alınarak karşılanır. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kanunlarında radyo ve televizyon yayını yapabileceklerine ilişkin hüküm bulunan kamu kurum ve kuruluşlarından Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu tarafından herhangi bir ücret alınmaz. Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu haricindeki kamu kurum ve kuruluşlarına kanal, frekans veya multipleks kapasitesi tahsisi yapılmaz. (2) Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu, karasal ortamdan gerçekleştireceği yayın hizmetlerinin sayısını ve kapsama alanlarını Üst Kurula bildirir. Bu taleplerin hangi oranda karşılanacağına frekans planları çerçevesinde Üst Kurulca karar verilir. Karasal televizyon ve karasal radyo yayınları için uygun görülen kanal ve frekanslar ile karasal sayısal yayınlar için bir multipleksten az olmamak üzere uygun görülen sayıda multipleks kapasitesi, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna tahsis edilir. Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna tahsis edilen frekans ve multipleks kapaparibahis ile en az dört karasal televizyon ve dört karasal radyo yayını yapılır. Tahsis tarihinden itibaren iki yıl içinde kullanılmayan veya kullanımına son verilen kanal, frekans ve multipleks Üst Kurul tarafından yeniden değerlendirilir.

Çünkü hakimlerin sorumluluk hali, hemen hemen tüm hakimler için aynıdır. Bu sebeple, sorumluluk kapsamı belirlenirken, doktrinde ve yargı kararlarında daha ziyade adli yargı hakimleri üzerinde durulmuştur. Çünkü idari yargı hakimliği (yerel mahkeme) 1982’den sonra gündeme gelmiştir. 1982 öncesi ise idari yargıda sadece Danıştay mevcuttu ve yüksek mahkeme konumundaydı. Bu sebeple, yerel mahkeme hakimlerini irdelerken, adli yargı hakimlerinden hareketle müesseseyi yorumlamak bir zorunluluktur. Bize göre ise; yorum (veya kıyas) yolu ile Yargıtay HGK’da dava açılabileceğinin kabulü gerekir. Aksi takdirde Yargıtay başkan ve üyeleri aleyhine dava yolu açık iken Danıştay mensupları yönünden bu yol kapalı olur. Her ne kadar kamu düzeninden olan görevli mahkemenin belirlenmesinde kıyas yapılamaz ise de, diğer yönden de Anayasal bir hak olan “hak arama hürriyeti” (AY 36. md.) ve iç hukukumuzun parçası olan AİHS’nin 13. Bu hakların ihlal edilmemesi uğruna kıyas yasağı ihmal edilerek görevli mahkeme olarak HGK kabul edilmelidir. Nitekim, pozitif hukukumuzda net olarak düzenlenen (HUMK’da) şahsi sorumluluk sebepleri, başvuru usulü ve başvuruyu inceleyecek yetkili mahkemeler konusu incelenirken, idari yargı özel olarak ele alınacaktır.

Yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemelerininyatırıldığı yabancı para cinsinden kurulan emeklilik yatırım fonlarından eldeedilen irat tutarının tespitinde, kur farkı dikkate alınmayacak. Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve mazbut vakıflara aitolan, uzun süreli kiraya verilen taşınmazlara ilişkin ek teminat alınacak.Sözleşme süresi içerisinde 3 aylık kirasını ödemeyen kiracıların, verilecek 30günlük süre içerisinde borcunun tamamını ödememesi durumunda taşınmazıntahliyesi mülki amirlikçe yapılacak. Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigortaprimlerinin devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigortapriminin İşsizlik Sigortası Fonu’nca karşılanacak tutardan az olması halindesadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılacak. Özel mülkiyete konu taşınmazların, yenilenebilirenerji kaynak alanı olarak belirlenmesi halinde, bu alanlar üzerinde acelekamulaştırma yapılabilecek. Yenilenebilir enerji kaynak alanlarında kurulacaküretim tesisleri için Bakanlık tarafından Türk lirası olarak belirlenecek tavanfiyat üzerinden teklif edilecek en düşük fiyat, o yenilenebilir enerji kaynakalanı için yarışma şartlarında belirlenecek süre boyunca Yenilenebilir EnerjiKaynakları Destekleme Mekanizması kapsamında uygulanacak. Şerh tarihinden itibaren3 yıl içinde Kamulaştırma Kanunu’ndaki ilgili hükme göre kamulaştırma bedelinintespitiyle, “Hazine adına tescili isteği”nde bulunulduğuna dairmahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde, bu şerh tapu idaresince resen sicildensilinecek. Bakan, nakit aktarımı veya ihraç edilecek özel tertip DİBS içinmüsteşarlık bütçesinin mevcut ya da yeni açılacak tertiplerine 50 milyar lirayakadar ödenek eklemeye yetkili olacak. Döviz cinsinden BES’e ödenen paylar için devlet katkısının yüzde10’a kadar indirilmesinde Cumhurbaşkanı’na yetki verilecek. Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veyailgililer tarafından ispat veya belgelenmesi gerekecek.